مهمترین عامل پوسیدگی دندان، تجمع پلاک میکروبی است. پلاک دندانی مخلوطی چسبناک از ژلاتین حاوی آب، پروتئین های بزاق و باکتری های مرده می باشد. این لایه چسبنده و متراکم بر روی سطح دندان ها شکل می گیرد و محیط مناسبی را برای رشد و تکثیر باکتری های مضر فراهم می کند. در نتیجه، تولید اسیدهای خورنده توسط این باکتری ها، به تدریج موجب فرسایش مینای دندان ها و ایجاد پوسیدگی دندانی می شود.
پوسیدگی دندان یکی از شایعترین بیماریهای مرتبط با تغذیه است که کودکان را در تمام سنین و در هر وضعیت اقتصادی تحت تأثیر قرار میدهد. تغذیه نقش مهمی در ایجاد پوسیدگی دندان ایفا میکند. هنگامی که دندانهای کودک در دهان ظاهر میشوند، باکتریهایی روی آنها قرار میگیرند که با خوردن غذا، اسید تولید میکنند. این اسید میتواند منجر به پوسیدگی دندانها شود. برخلاف استخوانهای بلند که به طور مداوم در حال تجزیه و تشکیل مجدد هستند، دندانها قدرت ترمیم خود را ندارند و پوسیدگی دندان با از بین رفتن دندانهای دائمی همراه است. مهمترین علت پوسیدگی دندان، پلاک میکروبی است. این پلاک مخلوطی چسبنده از ژلاتین، آب، پروتئین بزاق و باکتریهای مرده است. باکتریهای دهان با انرژیهایی که از کربوهیدراتها و قندها به دست میآورند و همچنین با تولید مواد سمی، پلاک دندان را میسازند. این مواد پیشساز محصولات تخمیر اسیدی هستند. زمانی که pH محیط دهان به کمتر از 5. 5 برسد و دهان اسیدی شود، باکتریهای ایجادکننده پوسیدگی سبب پوسیدگی دندان میشوند. (pH بزاق دهان بین 6. 5 تا 7 است و میتواند به تمیز کردن دندانها کمک کند).
پوسیدگی دندان علت های گوناگون دارد که شایع ترین آن ها عبارت اند از: 1) مصرف فراوان کربوهیدرات های ساده مثل قند و شکر 2) مصرف مکرر مواد غذایی، به خصوص شکلات و شیرینی 3) مصرف مواد غذایی یا تنقلات در هنگام خواب 4) مصرف آبی که مقدار فلوراید آن برای حفاظت از دندان ها در برابر پوسیدگی کافی نیست. 5) رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
توصیه های کلی بهترین راه مقابله با پوسیدگی دندان، محدود کردن مصرف نشاسته های چسبناک (مثل غلات صبحانه) و انواع شیرینی ها و پیروی از رژیم غذایی متعادل شامل مواد نشاسته ای (مثل غلات و فرآورده های آن) فیبر رژیمی (سبوس گندم، کلم و سبزی های برگی شکل) و میوه ها و سبزی های تازه است که اثر پاک کننده روی دندان ها دارند و نشاسته و شیرینی های چسبنده به دندان را جدا می کنند و رعایت بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن روزانه نیز در سلامت دندان ها بسیار مؤثر است.