دنیای سلامتی

بررسی علائم و عوارض استفراغ شدید و راهکارهای درمانی مؤثر

استفراغ مکرر و طولانی مدت می تواند نشان دهنده مشکلات جدی سلامتی باشد. این عارضه می تواند ناشی از طیف گسترده ای از عوامل از جمله مسمومیت غذایی، بارداری و اختلالات گوارشی باشد. در صورتی که استفراغ به صورت مداوم و طولانی مدت ادامه داشته باشد، می تواند علامت هشدار دهنده برای وجود مشکلات پزشکی خطرناک باشد که نیاز به توجه و رسیدگی پزشکی فوری دارد. در چنین شرایطی، بررسی علل زیربنایی و درمان سریع آن از اهمیت حیاتی برخوردار است تا از تشدید و پیامدهای وخیم آن جلوگیری شود.

استفراغ خطرناک و مخاطره آمیز است که در آن محتویات درون معده با فشار از طریق دهان و گاهی بینی به بیرون خارج می شوند. این می تواند شامل غذای خورده شده یا سایر مواد موجود در دستگاه گوارش مانند زردآب (صفرا) باشد.

دکتر ناصر ابراهیمی دریانی- فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد در این باره اطلاعات خوبی را در اختیار ما قرار داده است که در مطلب زیر می خوانید.

همچنین ممکن است به دلایل دیگری مثل بارداری، خوردن غذای فاسد، واکنش مغز به علت وجود تومور و استرس عصبی اتفاق بیفتد. تهوع حالتی است که پیش از استفراغ در بیمار ایجاد می شود. البته تهوع و استفراغ هر کدام می تواند به طور مستقل رخ دهد، اما معمولا با یکدیگر مرتبطند.

به طور کلی، تهوع منجر به ایجاد استفراغ می شود و با رنگ پریدگی، تعریق و احساس گرگرفتگی بروز می کند. همچنین آروغ زدن، انقباض مکرر عضلات دیافراگم و دیواره شکم است که اغلب به استفراغ منجر می شود یا می تواند با استفراغ همراه باشد.

استفراغ در بارداری

اشتباه نگیرید

استفراغ با قی کردن (برگشت غذا) که غذای هضم شده از راه مری به دهان برمی گردد، اما بدون فشار است و منجر به جهیدن به بیرون نمی شود، فرق دارد. در عین حال تهوع و استفراغ یک واکنش محافظتی در پاسخ به عوامل متعددی هستند که طیف وسیعی از اختلالات خوش خیمی تا شرایط اورژانسی را شامل می شود.

چرا استفراغ می کنیم

استفراغ به دلایل مختلف اتفاق می افتد. از جمله علت های مرکزی بروز استفراغ می توان به حاملگی (اول صبح ها)، مصرف برخی داروها، عفونت های حاد به ویژه در بچه ها، اورمی، هایپرکلسمی و از علل رفلکسی به آپاندیسیت، کوله سیستیت، پانکراتیت، گاستریت حاد، زخم گوارشی بلافاصله بعد از خوردن غذا، انسداد روده کوچک یا بزرگ و آشالازی (استفراغ چند ساعت بعد غذا و حاوی تکه های هضم نشده مواد غذایی) اشاره کرد.

از طرفی افزایش فشار داخل مغز، مشکلات گوش، آسیب به سر، میگرن، بیماری حرکت، بدخیمی وسیع، تصاویر و بوهای زننده را نیز در بروز استفراغ نمی توان نادیده گرفت.

استفراغ خطرناک و درمان آن

و اما درمان

در صورتی که استفراغ ادامه داشته باشد، احتمال بروز عوارض خطرناکی همچون دهیدراسیون (از دست دادن آب بدن) وجود دارد. بنابراین باید درمان را جدی بگیرید. بسیاری از استفراغ ها به صورت حاد و خود محدودشونده هستند و علت بروز آنها به راحتی با معاینات بالینی بیمار تشخیص داده می شود. در حالی که تهوع مزمن و استفراغ بیشتر از یک ماه برای پزشکان یک چالش تشخیصی و درمانی به حساب می آید.

البته بسیاری از موارد تهوع و استفراغ نیازی به درمان ندارد و فقط باید رژیم غذایی تغییر کند و وضعیت مایعات بدن کنترل و براساس شدت علائم، داروهای ضد استفراغ به صورت خوراکی، تزریقی و مقعدی تجویز شود.

گاهی هم داروها تخصصی تر است که بیمار برای جلوگیری از تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی و رادیوتراپی باید آنها را مصرف کند، اما نکته مهم اینجاست که در صورت بروز تهوع و استفراغ نباید خودسرانه دارو بخورید؛ چون این حالت می تواند نشانه بیماری خاصی باشد و دارو فقط مشکل را بدتر و عوارضی مثل گیجی ایجاد می کند. استفراغ را یک موضوع بی اهمیت ندانید و برای بررسی علت آن و درمان اصولی به پزشک مراجعه کنید.