دنیای سلامتی

بررسی علل سردرد یک طرفه در سمت راست و راهکارهای درمانی آن

سردرد یک طرفه اغلب با علائم متنوعی همراه است، از جمله خستگی و احساس تهوع. این نوع سردرد ممکن است ناشی از طیف گسترده ای از عوامل باشد، از جمله اختلالات عصبی، عوارض جانبی داروها، میگرن و سایر شرایط پزشکی. این تنوع در علل بالقوه این بیماری، ضرورت انجام تشخیص دقیق و تعیین علت اصلی را برجسته می‌کند تا بتوان درمان مناسب و اثربخشی را ارائه داد. بررسی دقیق علائم و سابقه پزشکی بیمار می‌تواند به شناسایی علت زمینه ای این سردرد یک طرفه کمک کند.

دلایل اصلی سردرد یک طرف سر، بیشتر در سمت راست سر، شامل موارد زیر است:- تعداد قابل توجهی از افراد تجربه سردرد در یک طرف سر را دارند، که این درد ممکن است همراه با علائم دیگری مانند خستگی، حالت تهوع و اختلالات بینایی باشد.- سردرد یک طرفه یکی از شایع ترین شکایات بین افراد است، به طوری که تقریباً 50 درصد از بزرگسالان سالانه از آن شکایت دارند.- انواع مختلفی از سردرد وجود دارد که به دلایل متعددی ایجاد می شوند، از جمله میگرن، سردرد تنشی، سردرد خوشه ای، سردرد سینوسی، سردرد پشت گوش و سردرد یک طرفه مانند سردرد سمت چپ سر و سردرد سمت راست سر.

علت سردرد یک طرفه سمت راست

1.مشکلات عصبی:

نورالژی اکسیپیتال ( درد در پشت سر ):

این حالت زمانی اتفاق میافتد که اعصاب از بالای نخاع تا پوست سر آسیب و یا التهاب ببینند که علائم آن شامل درد شدید در قسمت پشت سر و گردن ، درد پشت چشم و حساسیت به نور می شود.

آرتریت موقتی :

این درد هنگامی اتفاق میافتد که شریان های سر و گردن دچار آرتریت (التهاب) شوند که علاوه بر درد های عضلانی، سردرد شدیدی نیز در یک طرف سر شروع می شود که علائم دیگر آن شامل خستگی، درد فک و حساس شدن شقیقه ها می باشد.

نورالژی عصب سه قلو:

این مشکل باعث درد شدیدی در سر و صورت می شود. این نوع از سردرد یک طرف سر را درگیر می کند و در اثر اختلال در عصب سه قلوی پایه مغز ایجاد خواهد شد.

2. عوارض دارویی:

سردرد می تواند به علت عوارض جانبی داروهای تجویزی از سوی پزشک و یا مصرف بیش از حد داروهای تجویز نشده مانند مسکن هایی از قبیل؛ استامینوفن (تیلنول) ، آسپرین و ایبوپروفن (موترین و ادویل) شروع شود.

به این نوع سردرد ها، سردرد های بازگشتی گفته می شود و طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی شایع ترین نوع اختلال سردرد ثانویه می باشد. سردرد ثانویه سردردی است که به دلایل دیگر ایجاد می شود. سردرد های ناشی از مصرف بیش از حد داروها اغلب فرد را با بدترین نوع درد از خواب بیدار می کند.

3. علل دیگر :

سایر دلایل نیز می تواند منجر به درد کل سر و یا فقط یک طرف آن شود که این دلایل شامل موارد زیر می باشد:

• حساسیت
•  آنوریسم ، دیواره شریان ها ضعیف و یا پرکار می شود.
• خستگی
• آسیب به سر
•  عفونت از جمله عفونت های سینوسی
•  نوسانات قندخون به علت عدم وجود وعده های غذایی مناسب
•  فشار عضلات و یا دردهای گردنی
• تومورها 

چه نوع سردردی در سمت راست سر اثر می گذارد؟

بیش از 300 نوع سردرد وجود دارد که حدود 90 درصد آن ها علت مشخصی ندارند اما با این حال، میگرن و سردرد های خوشه ای علت های احتمالی سردرد در یک طرف سر می باشند. سردرد های تنشی نیز ممکن است در بعضی افراد باعث درد در یک طرف سر شود.

میگرن :

بنظر می رسد ژنتیک در سردرد های میگرنی نقش مهمی را ایفا می کند. این سردرد نوعی از سردرد های شدید است که باعث احساس ضربان و درد شدید در سر می شود. احساس ضربان شدید و یا درد معمولا با علائم زیر همراه است :

• تاری دید
•  حالت تهوع
•  حساسیت به نور
•  حساسیت به صدا
•  استفراغ

یک سوم افرادی که میگرن دارند قبل از شروع درد، دچار اختلال در بینایی و یا از دست دادن موقت بینایی(اورا) می شوند. در صورت عدم درمان ممکن است درد حداکثر تا 72 ساعت طول بکشد و معمولا در یک طرف سر بیشتر حس می شود.

عوامل زیر می توانند آغاز گر میگرن باشند:

•  چراغ روشن
•  تغییرات آب و هوایی (رطوبت، گرما، فشار)
•  استرس عاطفی و اضطراب
•   غذاها و نوشیدنی هایی مانند :پنیر، شکلات و گوشت های فرآوری شده
•  سروصدای بلند
•  حذف کردن وعده های غذایی (صبحانه، ناهار، شام)
•  بوی قوی و تند
•  خستگی
•  خواب خیلی زیاد و یا خیلی کم 

درمان زودرس برای کاهش طول و شدت درد ضروری است. درمان آن شامل داروهای مسکن و یا داروهای تجویزشده از جانب پزشک می باشد.

سردرد های خوشه ای :

سردرد های خوشه ای جزو سر درد های نادر اما شدید می باشد و در الگو های چرخه ای اتفاق میافتد. درد این نوع از سردرد ها شدید است و معمولا در اطراف یک چشم شروع می شود، همچنین ممکن است در قسمت هایی چون سروصورت، گردن و یا شانه ها نیز درد احساس شود.

افراد معمولا هفته ها و یا ماه ها قبل از یک دوره بهبودی با حملات مکرر این سردرد مواجه می شوند.

علائم دیگر سردرهای خوشه ای عبارت است از :

•  تعریق صورت
•  رنگ پریدگی پوست
•  چشم های قرمز و یا اشک آلود
•  بی قراری
•  کیپ بودن بینی و یا ابریزش از بینی
•  تورم اطراف چشمی که درگیر شده است.

مردان بیشتر از زنان به این نوع سردرد مبتلا می شوند که علت دقیق آن هنوز ناشناخته است اما سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی خطر ابتلا به سردردهای خوشه ای را افزایش می دهد. هیچ درمانی برای این سردرد وجود ندارد ، اگرچه وجود راه درمانی می تواند شدت این سردرد را کاهش دهد.

سردرد های تنشی:

سردرد های تنشی شایع ترین نوع سردرد می باشد و در بین 75 درصد از افراد رخ می دهد. این سردرد معمولا دوطرف سر را تحت تاثیر قرار می دهد اما در برخی افراد ممکن است فقط یک طرف سر درگیر شود.

علائم آن عبارتند از:

•  دردهای کسل کننده
•  حساسیت به پوست سر
•  آسیب پذیری و احساس فشار در شانه و گردن
•  احساس فشار در سرتاسر پیشانی ، اطراف و پشت سر 

علائم معمولا چند دقیقه و یا چند ساعت به طول می انجامد و از نظر شدت خفیف تا متوسط می شوند. سردرد های تنشی گاهی با داروهای مسکن و یا خانگی درمان می شوند. افرادی که سردرد تنشی مکرر را تجربه می کنند باید سبک زندگی شان را تغییر دهند و داروهای با تجویز پزشک استفاده کنند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟

بسیاری از سردرد ها خود به خود و بدون هیچ مداخله ای درمان می شوند اما افرادی که سردرد های مکرر را تجربه می کنند باید به پزشک مراجعه کنند تا علت اصلی سردرد آن ها مشخص شود.

در صورت تجربه علائم زیر حین سردرد به پزشک مراجعه کنید :

•  اختلال در بینایی
•  گیجی
•  تب
• آسیب به سر
•  افزایش درد حین حرکت
•  اسپاسم گردنی
• تغییر در شخصیت و خلق و خو
•  سرخک (دانه و جوش )
•  اختلالات خواب
•  لکنت زبان
•  ضعف

نکاتی برای تسکین سریع سردرد

تعدادی از سردرد ها در منزل و به سرعت با راهکارهای زیر درمان خواهند شد :

•  قرار دادن کمپرس سرد و یا گرم در پشت گردن
•   پرهیز از خوردن غذاهایی که سردرد را تشدید می کند مانند:کافئین و مونوسدیم گلوتامات
•  نوشیدن مقدار زیادی آب
•  چرت زدن
•  شل کردن و یا نبستن مو با مدل های خرگوشی و دم اسبی
•  ماساژ دادن عضلات گردن و شانه
•  دوری از چراغ های روشن و یا چشمک زن، سروصدای بلند و بو قوی و تند
•  توقف در خم شدن بیش از حد زیرا تنش عضلانی باعث سردرد می شود.
•  حمام و یا دوش آب گرم
•  استراحت چشم حین استفاده از تبلت و رایانه و تماشای تلویزیون
•  مصرف داروهای مسکن اما بصورت اعتدال زیرا زیاده روی باعث سردرد می شود.
• انجام تمرینات تنفسی به منظور کاهش درد، استرس و اضطراب
•  آروماتراپی، یعنی استفاده از روغن های گیهای چون اکالیپتوس ، اسطوخودوس ونعنا برای کاهش سردرد های تنشی