موارد استفاده و محدودیت های کیتریل گرانیسترون و عوارض آن

گرانیسترون یک دارو است که برای پیشگیری از تهوع و استفراغ استفاده می شود. این دارو پس از مصرف در بدن به طور گسترده در پلاسما و گلبول های قرمز خون پخش شده و سپس از طریق ادرار و مدفوع دفع می گردد. گرانیسترون با مهار گیرنده های سروتونین در مغز، موجب کاهش حس تهوع و استفراغ در بیماران می شود و در نتیجه، کاربرد آن در درمان عوارض جانبی ناشی از شیمی درمانی و رادیوتراپی بسیار مفید است.

گرانی سترون چیست و چه عوارضی دارد؟

گرانی سترون یک داروی ضد تهوع است که به عنوان مهارکننده ی گیرنده ی سروتونین شناخته می شود و برای مهار یا پیشگیری از حالت تهوع مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو به عنوان یک داروی ضد تهوع موثر شناخته شده است و می تواند در درمان تهوع ناشی از شیمی درمانی، پرتو درمانی و سایر شرایط پزشکی مفید باشد. همچنین گرانی سترون ممکن است برای درمان سرگیجه و سایر عوارض جانبی مرتبط با تهوع نیز استفاده شود. این دارو به طور کلی دارای عوارض جانبی کمی است، اما ممکن است در برخی موارد باعث ایجاد عوارضی مانند یبوست، خستگی، سردرد و خشکی دهان شود.

‎این دارو با اثر بر روی ماده ای شیمیایی به نام سروتونین که بطور طبیعی در بدن وجود دارد ، تهوع را مهار می کند .

‎شیمی درمانی ، اشعه درمانی و جراحی شرایطی هستند که منجر به افزایش ترشح سروتونین در بدن می شوند . سروتونین آزاد شده در بدن با اتصال به گیرنده های نوع سوم هیستامین در مغز منجر به وقوع تهوع می شوند . گرانی سترون با مسدود کردن این گیرنده ها دسترسی آن ها به سروتونین را مهار می نماید و بدین ترتیب تهوع کنترل می گردد.

کاربرد داروی گرانیسترون و عوارض آن

نام دارو

گرانیسترون (Granisetron)

نام های تجاری

Kytrill

اشکال داروییگرانیسترون

قرص
آمپول

اشکال دارویی کیتریل گرانیسترون

کاربرد داروی گرانیسترون

1)پیشگیری و درمان تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی

2)تهوع و استفراغ بعد از عمل جراحی.

مقدار مصرف گرانیسترون

1)پیشگیری و درمان ...:تزریق وریدی :بزرگسالان و کودکان بالای 2 سال :10-20 mcg/kg حدود نیم تا یک ساعت قبل از شیمی درمانی IV تزریق می شود در صورت نیاز در طول 24 ساعت پس از شیمی درمانی می توان همین دوز را 3-2 بار دیگر تکرار کرد .

خوراکی:2mg در 24 ساعت تجویز می شود می توان 2mg به صورت تک دوز و حداکثر تا یک ساعتقبل از شیمی درمانی مصرف کرد.

2)تهوع و استفراغ بعد از عمل:mg1 از راه وریدی به صورت رقیق شده ظرف 30 ثانیه تزریق شود.

گرانیسترون را چقدر استفاده کنیم؟

مکانیسم اثر گرانی سترون

اثر ضد تهوع:دارو احتمالاً به رسپتورهای محیطی 5-HT3 واقع در ترمینالهای عصب واگ و رسپتورهای مرکزی واقع در CTZ از منطقه postrema اتصال پیدا کرده و تحریکات ایجاد شده توسط محرکهای تهوع زا و استفراغ ناشی از آنها بلاک می کند.

فارماکوکینتیک گرانی سترون

جذب:اندازه گیری نشده است.

پخش:به صورت آزادانه بین پلاسما و گلوبولهای قرمز پخش می شود. میزان اتصال پروتئینی آن حدود 56% می باشد.

متابولیسم:بوسیله کبد و احتمالاً آنزیم CYP3A متابولیزه می شود.

دفع:حدود 12% دارو در مدت 48 ساعت به صورت تغییر نیافته از ادرار حذف می شود. باقیمانده به صورت متابولیت، 48% در ادرار و 38% در مدفوع، ترشح می شود.

نحوه اثرگذاری گرانیسترون در بدن

‎پیش از مصرف گرانیسترون

در صورت بارداری یا شیردهی به پزشک اطلاع دهید .
در صورت سابقه ی مشکلات کبدی ، ضربان قلب نامنظم و حساسیت دارویی پزشک خود را مطلع نمایید .
از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.

نکاتی دانستنی از گرانیسترون

‎نحوه ی مصرف صحیح گرانیسترون:

گرانی سترون را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف نمایید . معمولا در صورتی که این دارو جهت تهوع ناشی از شیمی درمانی یا اشعه درمانی تجویز شده باشد ، یک نوبت آن باید یک ساعت قبل از شروع درمان مصرف شود و ممکن است لازم باشد مصرف این دارو را چند روز ( تا 7 روز یا بیشتر ) ادامه دهید .
درصورتی که این دارو جهت پیشگیری از تهوع جراحی تجویز شده است،باید کمی پیش از شروع جراحی تزریق گردد.
در صورتی که نمی توانید از فرم خوراکی دارو استفاده نمایید ،فرم چسب پوستی آن نیز موجود می باشد که به صورت آهسته و مداوم دارو را آزاد می کند.می توانید آن را بر روی پوست بازو،یا شکم خود 24-48ساعت قبل از شروع درمان بچسبانید و 24ساعت پس از درمان آن را بردارید.در مدت مصرف این برچسب می توانید بصورت عادی حمام کنید اما از تماس مستقیم برچسب با نور آفتاب یا حرارت خودداری نمایید.پس از برداشتن برچسب نیز تا 10روز محل استعمال چسب را در معرض نور یا حرارت مستقیم قرار ندهید.
این دارو به صورت قرص 1میلی گرمی و آمپول تزریقی و چسب پوستی آهسته رهش موجود است.

چگونگی استفاده از گرانیسترون

مصرف کیتریل گرانیستروندر بارداری و شیردهی

گروه بی میباشد مطالعات مناسبی در انسان انجام نشده است .تر شح به داخل شیر این دارو ناشناخته است .

موارد منع مصرف گرانیسترون عبارتند از :

حساسیت به مواد تشکیل دهنده دارو

موارد احتیاط گرانیسترون:

انسداد روده تحت حاد

احتیاط ها و موارد منع مصرف در گرانیسترون

عوارض جانبی داروی گرانیسترون:

هردارو به موازات اثرات مطلوب درمانی ممکن است باعث بروز بعضی عوارض نا خواسته شود اگر چه تمام عوارض ذکر شده در یک فرد دیده نمی شود ولی در صورت بروز هر عارضه ای حتما با پزشک خود مشورت کنید.

قلبی-عروقی:افزایش فشار خون(%2) ، انژین ، اریتمی ، سنکوب (به ندرت)

سیستم مرکزی عصبی :تحریک .......خواب الودگی (%5-3)،ایزو نومیا%3ـ2،سندروماگزتراپیرامیدال(به ندرت)

دستگاه گوارش:تهوع (%15) ،استفراغ (%4) ،کاهش اشتها (%5) ،مشکلات چشایی (%2)

خونی :لوکوپنی (%11)، آنمی(%4)، ترمبوسیتوپنی(%3).

متفرقه :لرزش (%5) ، آلوپسی (%3) ، حساسیت (به ندرت).

اثر بر آزمایشهای تشخیصی

ممکن است سطح AST، ALT را افزایش دهد. ممکن است سطح هموگلوبین و هماتوکریت را کاهش دهد. می تواند سطح مایعات و الکترولیتها را در استفاده طولانی مدت تغییر دهد. همچنین می تواند تعداد گلوبولهای سفید، و پلاکت را کاهش دهد.