دنیای سلامتی

زمانی که مشکلات بی‌خوابی به دردسر تبدیل می‌شوند

اختلالات خواب، از جمله بی‌خوابی، می‌توانند تأثیرات منفی عمیقی بر روی بسیاری از جنبه‌های جسمانی و روانی سلامت فرد داشته باشند. این اختلالات نه تنها کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بلکه ممکن است به بروز مشکلات جدی در سیستم ایمنی بدن و همچنین عملکرد ذهنی منجر شوند. به عنوان مثال، کمبود خواب کافی می‌تواند باعث افزایش سطح استرس و اضطراب شود که خود این موضوع به نوبه خود می‌تواند چرخه‌ای معیوب از اختلالات روحی ایجاد نماید.علاوه بر این، همانگونه که دردهای مزمن می‌توانند موجب اختلال در خواب شوند و خواب آرام را مختل کنند، بیماری‌های مرتبط با خواب نیز قادر هستند تا احساس ناراحتی و درد را تشدید کنند. به عبارت دیگر، افراد مبتلا به اختلالات خواب ممکن است بیشتر در معرض احساس دردهای شدید قرار گیرند که این امر می‌تواند کیفیت زندگی آن‌ها را به طور چشمگیری کاهش دهد. بنابراین، رسیدگی به مسائل مربوط به خواب ضروری است تا سلامت کلی فرد حفظ شود و از بروز مشکلات اضافی جلوگیری گردد.

مشکلات افرادی که کمتر از 6 ساعت در شبانه روز می خوابند

امروزه با گسترش استفاده از تلفن‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی، بسیاری از افراد قادر به داشتن خواب کافی و با کیفیت نیستند. این موضوع به همراه عوامل متعددی مانند استرس‌های هیجانی، اضطراب، بیکاری، مصرف سیگار و نوشیدن زیاد قهوه باعث افزایش شیوع بی‌خوابی شده است که به عنوان شایع‌ترین نوع اختلال خواب شناخته می‌شود. عوارض ناشی از بی‌خوابی بسیار متنوع بوده و خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، دیابت و اختلالات عصبی را افزایش می‌دهد. یک استاد متخصص در طب فیزیکی و توانبخشی درباره دردهای اسکلتی عضلانی مرتبط با بی‌خوابی بیان کرد: اختلالات خواب مانند بی‌خوابی تأثیر منفی بر جنبه‌های جسمانی و روانی سلامت دارند. وی افزود: وجود مشکلات خواب احتمال بروز یا تشدید دردهای جسمانی را تا 2 تا 3 برابر افزایش می‌دهد. در واقع درد و خواب بر یکدیگر تأثیر متقابل دارند؛ همانطور که درد موجب اختلال در خواب می‌شود، مشکلات مربوط به خواب نیز ممکن است باعث تشدید احساس درد گردد. اگرچه تقریباً یک سوم جامعه دچار بی‌خوابی هستند، اما میزان شیوع آن در افرادی که از انواع دردهای مزمن شکایت دارند به 50 تا 80 درصد می‌رسد! ایشان همچنین اشاره کردند: بطور کلی افرادی که کمتر از 6 ساعت می‌خوابند ممکن است پس از بیداری دچار تظاهرات درد شوند؛ برعکس بسیاری از بیمارانی که با مشکلات مزمنی مانند آرتروز مواجه هستند گزارش داده‌اند که پس از داشتن یک شب خوب بخواب کاهش نسبی در احساس درد خود را تجربه کرده‌اند. رئیس مرکز تحقیقات بیومکانیک بالینی و ارگونومی دانشگاه علوم پزشکی خاطرنشان کرد: عدم دسترسی به خواب عمیق خصوصاً در افراد کم تحرک موجب بروز دردهای منتشر عضلانی شده و فرد نمی‌تواند صبح شاداب آغاز کند؛ این وضعیت ممکن است باعث کاهش آستانه تحمل نسبت به درد شود که حتی بعد از بهتر شدن کیفیت خواب نیز ادامه خواهد داشت.

مشکلات بی خوابی

وی در ادامه افزود:اختلالات خواب یکی از فاکتور های مهم شروع دردهای منتشر عضلات بعد از سنین 50 سالگی است چرا که فقدان یک خواب خوب می تواند عضلات را از داشتن یک فرصت مناسب برای تجدید قوا و فرایندهای بهبود طبیعی که معمولا در طول خواب صورت می گیرد را محروم کند . به گفته ایشان، درصد بالایی از بیمارانی که از نوعی از درد های منتشر عضلانی موسوم به «فیبرومیالژی» رنج می برند از اینکه به سختی بخواب می روند و یا در طول شب بیدارشدن های مکرر را تجربه می کنند، همیشه گلایه مند هستند و تعداد زیادی هم اظهار می کنند با خوابیدن خستگی از تنشان بیرون نرفته و انگار که اصلا نخوابیده اند. این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در ادامه گفت:اختلالات خواب با مشکلاتی نظیر چاقی و افسردگی هم رابطه دارد. اختلالات خواب و کم خوابی از طرق مختلف از جمله افزایش اشتها باعث افزایش وزن می شود، بطوری که احتمال چاقی در افرادی که کمتر از 6 ساعت در شبانه روز می خوابند نسبت به افرادی که 8 ساعت می خوابند درحدود 30 درصد بیشتر است و به همین دلیل داشتن خواب کافی قسمتی از برنامه های کاهش وزن است . همانگونه که بیخوابی می تواند یکی از نشانه های اولیه افسردگی باشد ، احتمال ایجاد افسردگی هم در افراد بی خواب تا 5 برابر بیشتر است . وی در پایان خاطرنشان کرد:داشتن یک برنامه ورزشی منظم می تواند کمیت و کیفیت خواب را بهبود ببخشد. اثر انجام ورزش و فعالیت های فیزیکی در صبح و یا عصر تقریبا یکسان است ولی بدلیل اینکه ورزش بلافاصله قبل از خواب اثرات تحریکی دارد بهتر است حداقل سه ساعت قبل از خواب از انجام ورزش خودداری کرد . اثرات ورزش بر بی خوابی جنبه ای محافظتی و پیشگیری کننده نیز دارد و کسانی که فعالیت های فیزیکی با شدت متوسط دارند، میزان بی خوابی در آنان به میزان 50 درصد کاهش پیدا می کند.