دنیای سلامتی

بررسی علائم و عوارض کاهش پروژسترون در زنان و مردان

کمبود پروژسترون یک مشکل بهداشتی است که علائم متنوعی را در افراد مختلف به نمایش می گذارد. این وضعیت در زنان و مردان به شکل های متفاوتی بروز می کند. در مردان، کمبود پروژسترون می تواند به اختلال در نعوظ و سایر علائم منجر شود. در زنان نیز این کمبود می تواند با دردهای شکمی خود را نشان دهد. بنابراین، شناخت دقیق علائم و تفاوت های جنسیتی در بروز آنها امری حائز اهمیت است تا بتوان به تشخیص و درمان مناسب این اختلال پروژسترونی دست یافت.

پروژسترون کمبود عوارض در افراد مختلف

پروژسترون کمبود می تواند در خانم ها باعث بروز علائمی مانند سردرد، افسردگی و اضطراب شود. پروژسترون هورمونی است که بدن به طور طبیعی تولید می کند و نقش مهمی در باروری و تولید مثل خانم ها دارد. هم خانم ها و هم آقایان پروژسترون را تولید می کنند، اما در خانم ها یک غده هورمونی موقتی این هورمون را تولید می کند. این غده در زمان باروری، پروژسترون را تولید می کند تا خط رحمی را برای آمادگی بارداری ضخیم کند. اگر خانم در این دوره باردار نشود، این غده از بین می رود و مقدار پروژسترون کاهش می یابد و قاعدگی آغاز می شود. اما اگر خانم باردار شود، تخمک ها و جفت او شروع به تولید پروژسترون در طول دوران بارداری می کنند.

پروژسترون در بدن مردان نیز تولید می شود. مردان پروژسترون را برای تولید تستوسترون نیاز دارند. این هورمون همچنین به بالغ شدن اسپرم کمک می کند . محققان آزمایش های زیادی را در مورد تولید پروژسترون در بدن مردان انجام داده اند که یک عامل باروری در آن ها است.

هم مردان و هم زنان سطح پروژسترون پایینی دارند. این کمبود می تواند عامل مشکلات زیادی برای مردان و زنان در صورت شود. در این قسمت از سلامت نمناک راجع به علائم کمبود پروژسترون در بدن خانم ها و آقایان صحبت خواهیم کرد.

کمبود پروژسترون در خانم ها

خانم هایی که دچار کمبود پروژسترون هستند، با قاعدگی های نامنظم روبرو می شوند که باردار شدن را برای آنها سخت می کند. خانم هایی که سطح پروژسترون پایینی دارند، معمولاً بعد از باردار شدن خطر سقط جنین دارند زیرا پروژسترون عامل مهمی برای نگهداری رحم و سالم پیش رفتن دوران بارداری می باشد.

کمبود پروژسترون در خانم ها همراه با تعداد زیاد استروژن، این عامل را تشدید می کند و می تواند باعث اضافه وزن ، کاهش میل جنسی و مشکلات کیسه صفرا شود.

علائم کمبود پروژسترون در خانم ها شامل موارد زیر است:

•  دل درد
•  سوزش سینه
•  لک بینی بین قاعدگی
•  خشکی واژن
•  افسردگی
•  اضطراب
•  تغییرات روحیه و خلق و خو
•  افت فشار خون
•  سردرد یا میگرن
•  میل جنسی کم
•  ناباروری_ زیرا پروژسترون یک هورمون اصلی برای باروری و بارداری سالم در خانم ها می باشد و کمبود آن باعث مشکلاتی مثل سقط جنین می شود.
•  آکنه
•  ناخن های شکننده
•  پوست خشک
•  خستگی
•  افکار عجیب و غریب (خانم هایی که به کمبود پروژسترون مبتلا هستند، معمولاً در سنین 30 تا 40 سالگی همیشه با مشکلاتی مثل افسردگی بعد از زایمان روبه رو می شوند، انرژی آنها کاهش پیدا می کند و همیشه از زندگی خود گله و شکایت دارند.)
•  آهسته شدن سرعت متابولیسم
•  افزایش وزن
•  میل به شیرینی جات (همه اینها خطر ابتلا به دیابت را بالا می برد.)
•  سندروم های مختلف مربوط به درد و آلرژی که معمولاً از طریق کمبود و نامتعادلی در هورمون های استروژن و پروژسترون اتفاق می افتد.
•  التهاب در قسمت های مختلف بدن
•  آلرژی به غذا

کمبود پروژسترون در مردان

زمانی که مردان با کمبود پروژسترون مواجه می شوند، کمبود تستوسترون نیز در آن ها به وجود می آید. بعضی از علائم کمبود پروژسترون در مردان شامل کج خلقی ، افسردگی و میل جنسی پایین می باشد.

دیگر علائم آن بر اساس سن آقایان متفاوت است که در این قسمت به بعضی از آن ها اشاره می کنیم:

•  اختلال نعوظ
•  ضعف عضلانی
•  خستگی
•  کاهش حافظه یا مشکلات تمرکز 

چه مقدار پروژسترون طبیعی است ؟

پروژسترون را با آزمایش خون اندازه می گیرند. نتایج می تواند بر اساس نانوگرم در هر میلی لیتر خون باشد. سطح طبیعی پروژسترون بستگی به سن ، جنسیت و سابقه سلامتی فرد دارد. میزان پروژسترون برای خانم ها بر اساس چرخه قاعدگی و دوران بارداری تعیین می گردد.

معمولاً موارد زیر برای خانم ها، سطح طبیعی پروژسترون محسوب می شود :

با شروع چرخه قاعدگی بین 0.1 تا 0.7 نانوگرم در هر میلی لیتر

با تمام شدن چرخه قاعدگی بین 22 تا 22 نانوگرم در هر میلی لیتر

در شروع سه ماهه اول بارداری بین 10 تا 44 نانوگرم در هر میلی لیتر

در چند ماه آخر بارداری بین از 35 تا 290 نانوگرم در هر میلی لیتر

تولید پروژسترون بعد از آخرین چرخه قاعدگی متوقف می شود.

مردان مقدار کمتری از این هورمون را تولید می کنند.

چه عواملی باعث کمبود پروژسترون می شود ؟

دلیل اصلی کمبود پروژسترون در خانم ها یائسگی، مشکلات تخمدان و سقط جنین است. سطح پروژسترون در مردان نیز با بالا رفتن سن کاهش پیدا می کند.

کمبود پروژسترون چگونه درمان می شود ؟

خانم هایی که با کمبود پروژسترون مخصوصاً در دوران یائسگی یا نزدیک یائسگی مواجه هستند، احتمالاً از درمان جایگزینی هورمون استفاده می کنند . این درمان ترکیبی از پروژستین و استروژن را به صورت قرص به فرد می دهد.

گاهی اوقات از انواع کرم یا اسپری آن نیز استفاده می شود که مستقیماً به واژن اعمال می کنند . درمان جایگزینی هورمون به از بین بردن علائم یائسگی مثل گرگرفتگی ، عرق های شبانه و خشکی واژن کمک می کند و همچنین خطر ابتلا به سرطان کولون را کاهش می دهد اما این درمان ممکن است که برگشت نیز داشته باشد.

اگر از درمان جایگزینی هورمون بیش از 3 تا 5 سال استفاده کنید، ممکن است که خطر ابتلا به سرطان سینه در شما افزایش پیدا کند. این درمان همچنین می تواند در موارد نادری خطر حمله قلبی ، سکته و مشکلات انعقاد خون و بیماری های کیسه صفرا را ایجاد کند.

درمان کمبود پروژسترون در مردان معمولا سخت تر است زیرا معمولا علت آن نهفته دارد. زمانی که پزشکان به بررسی علت می پردازند، ممکن است که در همین پروسه ها سطح پروژسترون دوباره به حالت طبیعی برگردد. در پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم همراه با ورزش ، مصرف رژیم غذایی سالم و مغذی، خواب شبانه به مدت 7 الی 8 ساعت و مدیریت وزن می تواند به تعادل هورمون ها در بدن کمک کند.

اگر فکر می کنید که با کمبود پروژسترون مواجه هستید، حتماً علائم خود را با دقت به پزشک گزارش دهید. همچنین باید تاریخچه دارویی و سلامت جنسی شما مورد بررسی قرار بگیرد و نباید از این اقدامات هیچگونه شرمندگی خجالتی در شما وجود داشته باشد. پس هرگونه مشکلی را باید به راحتی با پزشک در میان بگذارید.

پروژسترون چه کارهایی در بدن انجام می دهد ؟

•  متوقف کردن تخم گذاری
•  توقف ساخت پرده داخلی رحم
•  کاهش ترشحات رحمی
•  آماده سازی رحم برای کاشت تخمک بارور شده
•  حمایت از بارداری در اوایل بارداری و سالم نگهداشتن بدن مادر در این دوران بهبود غده های پستانی در دوران بارداری برای آماده سازی شیردهی به کودک کاهش انقباضات رحمی برای جلوگیری از سختی بارداری
•  کاهش فعالیت روده که معمولاً باعث یبوست می گردد.

روش های پیشگیری از بارداری چگونه روی پروژسترون تاثیر می گذارد ؟

سطح پروژسترون حتی در صورت استفاده از روش های جلوگیری از بارداری بستگی به تخمک گذاری و روشی دارد که فرد مورد استفاده قرار می دهد.

اگر تخم گذاری نکنید، سطح پروژسترون شما کم و بدون تغییر باقی می ماند و هیچ نقطه اوجی نخواهد داشت . معمولاً این روش ها از تخمک گذاری جلوگیری می کنند و دیواره رحم را ضخیم می سازند.

قرص ضد بارداری و پروژسترون

تولید پروژسترون بر اثر مصرف قرص های ضد بارداری سرکوب می شود و تخمک گذاری مثل همیشه پیش نخواهد رفت.

رینگ و پروژسترون

مطالعات انجام شده نشان می دهد افرادی که از حلقه های ضد بارداری استفاده می کنند ، سطح پروژسترون آن ها به طور پایداری کاهش پیدا می کند زیرا هیچ تخمک گذاری در این دوران اتفاق نمی افتد .