دنیای سلامتی

کنترل فشار خون کودکان: مزایای حیاتی برای سلامتی

با توجه به تفاوت در وزن میان کودکان، نمی توان تعریف واحدی برای فشار خون بالا در آنان در نظر گرفت. همچنین، مانند منحنی رشد، فشار خون نیز دارای یک منحنی مشخص می باشد. این بدان معنا است که فشار خون کودکان نیز همانند سایر پارامترهای رشد، دارای نوسانات و تغییراتی در طول زمان است و نمی توان آن را به صورت ثابت در نظر گرفت. در واقع، درک این نکته اهمیت زیادی در تشخیص و مدیریت صحیح فشار خون بالا در کودکان دارد.

دلیل ضرورت کنترل فشار خون کودکان

پرفشاری خون یکی از مشکلات بهداشتی مهم در جهان است که گاهی در کودکان نیز بروز می‌کند. این نوع فشار خون معمولاً ناشی از بیماری‌های زمینه‌ای است و به آن "فشارخون ثانویه" گفته می‌شود. همچنین، یکی از مهم‌ترین اختلالات کلیوی که با پرفشاری خون ارتباط نزدیکی دارد، "هماچوری" است. هماچوری به دفع مقادیر غیرطبیعی گلبول قرمز در ادرار اطلاق می‌شود و می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری کلیوی جدی یا خوش‌خیم در اطفال باشد. به طور کلی، هماچوری، فشارخون و بیماری‌های کلیوی ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. با توجه به شیوع بالای پرفشاری خون در کودکان امروز، گروهی از محققان دانشگاه علوم پزشکی کرمان در مطالعه‌ای پژوهشی، به بررسی میزان ارتباط فشارخون در کودکان مبتلا به هماچوری پرداخته و آن را با کودکان سالم مقایسه کرده‌اند.

در این مطالعه، تشخیص هماچوری با استفاده از آزمایش آنالیز ادرار انجام شد و به منظور تأیید آن، از مشاهده میکروسکوپی استفاده شد. به علاوه، میزان فشارخون کودک، فشارخون والدین و شاخص توده بدنی BMI به دقت اندازه گیری شد. درنهایت نیز داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای آماری، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک کودکان مبتلا به هماچوری به طور قابل توجهی نسبت به کودکان سالم بالاتر بود. بنا بر این نتایج که در مجله «مطالعات بالینی دانشکده پزشکی افضلی پور» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمان منتشر شده، همچنین ارتباط معنی دار و مستقیمی بین فشارخون کودک مبتلا به هماچوری با فشارخون سیستولیک و دیاستولیک والدین و سن کودکان مشاهده شد.

چک کردن فشار خون در کودکان

به گفته محققان و با توجه به این نتایج در مورد بالا بودن فشارخون در کودکان مبتلا به هماچوری، می توان از فشارخون افراد در این دوران به عنوان عاملی خطرساز در بروز بیماری هماچوری نام برد. محققان همچنین اشاره کرده اند که با توجه به ارتباط فشارخون والدین با فشارخون کودکان مبتلا به هماچوری، بررسی و پایش کودکان دارای والدین مبتلا به پرفشاری خون، امری مهم بوده و می تواند در پیشگیری از تبعات این مشکل در کودکان مؤثر باشد.

فشار خون بالا چیست؟

فشارخون بالا یک بیماری طبی وخیم است که هایپرتانسیون نیز نامیده می شود. فشار خون با 2رقم شناخته می شود مثلا 120 بر 80 که رقم بالا، فشار سیستولیک (زمان انقباضی) را نشان می دهد، یعنی فشاری که ضربان قلب برای جلو راندن خون در رگ ها ایجاد می کند. رقم پایین فشار دیاستولیک (زمان شل شدن) را نشان می دهد یعنی فشاری که خون بین 2 ضربان دارد.

فشار خون طبیعی برای هر انسانی متفاوت است. از آنجا که کودکان وزن متفاوتی دارند نمی توان تنها یک تعریف برای فشار خون بالا داشت، ضمن آن که فشار خون هم مانند منحنی رشد دارای منحنی است. مطالعات نشان می دهد، بین سن و فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در سنین 10 7 سالگی همبستگی مثبت و قوی وجود دارد و با افزایش قد و وزن، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک افزایش می یابد.

چک کردن فشار خون در کودکان

اگر در بزرگسالان معیار فشار خون بالا 135 بر 85 باشد، در نوزاد یک هفته ای فشارخون سیستولیک 95 می تواند فشار خونی تلقی شود که در مرز قرار دارد و باید کنترل شود. اگر فشار خون نوزاد 95 تا 99 باشد، دارای فشار خون بالاست ولی اگر بالاتر از 99 باشد فشار خون، شدید تلقی می شود.

در مورد کودکان یک تا 5 ساله، فشار خون 115 بر 75 نشانه فشار خون بالاست. راه محاسبه فشار خون بالا در کودکان این است که هر 5سال که سن بالا می رود 10 عدد به فشار سیستولیک و 5 عدد به دیاستولیک اضافه شود تا مشخص شود کودک فشار خون بالا دارد یا نه، یعنی اگر کودک 10 ساله باشد فشار خون 125 بر 80 نشانه فشار خون بالاست.